Dolf van Engelen

Leven en werk

Adolf Adrianus Joannes (Dolf) van Engelen werd op 25 december 1868 in de (Lange) Putstraat te ’s-Hertogenbosch geboren als zoon van koetsier Arie van Engelen (1825-1890) en winkelierster Joanna Maria van Londen (1824-1897). Exact een jaar later volgde zijn zus Maria Catharina Christina, die in 1894 huwde met slager Arnoldus van den Eerenbeemt, maar al in 1896 overleed, twee kinderen nalatende. Vermoedelijk volgde Dolf een opleiding aan de Koninklijke School voor Nuttige en Beeldende Kunsten in ’s-Hertogenbosch. Hij had in ieder geval een artistieke aanleg en werkte vanaf 1886 als tekenaar bij Gemeentewerken. In zijn vrije tijd maakte hij tekeningen, waarvan er enkele bewaard bleven met een sterke sociale inslag en van monumentale gebouwen in zijn geboortestad. Daarnaast fotografeerde hij.

Portet van fotograaf Adolf Adriannus Johannes (Dolf) van Engelen rond 1930. (Bekijk op Beeldbank Erfgoed 's-Hertogenbosch)

Na de dood van zijn vader in 1890 woonde Dolf van Engelen enige jaren met collega-ambtenaren aan het Ortheneinde. Per 1 oktober 1895 trad hij in dienst bij de Provincie Noord-Brabant als technisch ambtenaar bij Provinciale Waterstaat. Hier werkte hij tot zijn pensionering in 1933. Uit ca. 1895 dateren ook de eerste dateerbare foto’s van Dolf van Engelen. Ze laten het net voltooide tweede station van ’s-Hertogenbosch en de omgeving daarvan zien. In februari 1897 verhuisde Dolf naar Oudenbosch. Van hieruit huwde hij in 1898 te Breda met Jacoba Barbara Hubertina de Haan (1875-1943). Uit dit huwelijk werden vier kinderen in Oudenbosch geboren: Ad (1900), Willem (1901), Leonie (1904) en Rie (1906). Het vijfde kind, Johanna, kwam in 1912 in ’s-Hertogenbosch ter wereld. Dolf was namelijk in 1909 met zijn gezin teruggekeerd en vestigde zich aan de Zuid-Willemsvaart 125. Zoontje Willem overleed in 1914 op twaalfjarige leeftijd.

Naast zijn werk en zijn hobby’s als tekenen en fotografie was Dolf van Engelen bijzonder actief op sociaal en cultureel vlak als bestuurslid van de Vincentiusvereniging, het Consultatiebureau voor Drankzuchtigen, de Reclasseringsvereeniging, het Genootschap tot Zedelijke Verbetering van Gevangenen, de Woningraad, de Kunstkring, de Commissie van Toezicht op het Nijverheidsonderwijs, de Commissie voor Stadsschoon en Bosch Belang. Dolf van Engelen overleed te ’s-Hertogenbosch op 2 juni 1936.

Foto’s

De beelden van amateurfotograaf Van Engelen hebben voor het overgrote deel betrekking op ’s-Hertogenbosch, een kleiner deel (vooral familieopnamen) op zijn andere woonplaats Oudenbosch. Daarnaast zijn er beelden van vriendengroepen op de Vughterheide, bij de IJzeren Man, nabij Kleef en in Parijs. De Bossche beelden laten vooral straat- en marktsituaties zien, waarbij Van Engelen zoveel mogelijk ook mensen in beeld wilde hebben. Een breekwaren (porselein) verkoopster op de markt op de Parade, militairen die een kar trekken in de Sint-Jansstraat, mannen aan de haven of bij de Stationsweg in aanleg, werknemers bij een knuppelbruggetje, enzovoort. Zijn negatieven op glasplaten en afdrukken worden bewaard in de collectie van de Afdeling Erfgoed 's-Hertogenbosch.

Kooplui met hun karren op de hoek van de Kerkstraat en Torenstraat rond 1900. (Bekijk op Beeldbank Erfgoed 's-Hertogenbosch)