18e-eeuwse schouw ontdekt in Hinthamerstraat

In de Hinthamerstraat heeft onze bouwhistoricus Bianca Eikhoudt een 18e-eeuwse schouw ontdekt. Tijdens de sloop van een verlaagd plafond kwamen deze resten tevoorschijn. We zien de boezem van een haard. Dit rijke stucwerk kunnen we rond 1780 dateren. In deze periode waren gestrikte linten populaire motieven in de decoratie. Ook de vorm van de boezem is kenmerkend voor deze tijd. 

Bovenzijde van de schouw

Waarom is dit kleine stucfragment nu zo bijzonder? In 's-Hertogenbosch is weinig gebouwd in de 18e eeuw. Het ging economisch namelijk niet goed met de stad. Het bevolkingsaantal halveerde bijna in twee eeuwen tijd: van 23.000 inwoners in de 17e eeuw naar 13.000 bewoners in de 18e eeuw. Het is daarom vrij zeldzaam als we iets uit die periode vinden in de huizen van 's-Hertogenbosch.

Uniek behang

Naast de boezem van de haard hebben we ook nog een restant behang aangetroffen. Het moet uit dezelfde periode komen. Dit is vrij uniek, omdat Nederlanders papierbehang pas na ongeveer 1750 toegepasten. Tot die tijd gebruikten welgestelde mensen muurschilderingen, wandtapijten of goudleer behang om de muren te verfraaien.

Resten van papieren behang 

Het papieren behang maakten ze aan het einde van de 18e eeuw uit katoenen textielresten. Het papier schepten ze met een soort zeef uit een bak waarin de vezels van het katoen waren opgelost. Aanvankelijk kregen ze met deze methode kleine vellen. Die moesten ze vervolgens aan elkaar lijmen en bedrukken.

Het papieren behang dat we hebben gevonden in Hinthamerstraat is nog niet onderzocht. Vanwege vervuiling is nu alleen een donkere ondergrond met een vaag patroon zichtbaar. Na de bouwvakvakantie zullen we een stuk van het behang verder onderzoeken.

Laat middeleeuwse schouw

Het stucwerk van de haard is tegen een oudere houten balklaag aangebracht. Dit was een laat middeleeuwse schouw met een groter rookkanaal. Met houten plankjes is een nieuwe aansluiting gemaakt, zodat de 18e eeuwse bouwvakkers het gat voor het rookkanaal eenvoudig konden verkleinen.

Onder het de houten balklaag zijn in de 19e eeuw latjes getimmerd. Met riet is een basis voor een stucplafond gemaakt. Van dit verlaagde 19e eeuwse plafond is alleen de witte lijst nog bewaard gebleven. Eronder zat het moderne systeemplafond dat tijdens de verbouwing van dit pand is verwijderd, waarbij deze vondsten tevoorschijn kwamen.