Bewoners brengen Citadellaan 45 terug in oorspronkelijke staat

Wie de monumentale huizen aan de Citadellaan met elkaar vergelijkt, ziet de verschillen. Dat is ook de bewoners van nummer 45 niet ontgaan. Zij besloten om tot actie over te gaan. “We waren meteen verliefd op dit huis, maar zeiden toen we het kochten wel tegen elkaar: ‘als we ooit iets gaan doen dan moeten we de voorkant in oorspronkelijke staat terugbrengen’”, vertelt Maartje Maas.

Citadellaan na de restauratie van nummer 45

Maartje en haar partner Ferry zochten contact met Erfgoed ’s-Hertogenbosch en architectenbureau Huib Koman. Het resultaat van de restauratie is sinds kort door iedereen te bewonderen. Maartje: “Het is zo leuk dat we echt van passanten reacties krijgen. Het is de moeite waard om hier even te stoppen, want het is weer zo mooi geworden.”

Op zoek naar het origineel

De restauratie van het monument startte met een zoektocht naar het originele ontwerp uit 1928. Diane van der Heijden, monumentenadviseur bij Erfgoed ’s-Hertogenbosch, vond een blauwdruk in het archief. Deze eenvoudige tekening was onderdeel van de aanvraag voor een omgevingsvergunning.

Blauwdruk van de woningen aan de Citadellaan uit 1928

Op de blauwdruk zien we het ontwerp van de zestien boven- en benedenwoningen die aan de Citadellaan 43-73 te vinden zijn. Het ontwerp is gemaakt door de architecten H. van de Velden jr. en Hendrik Willem Valk in de stijl van de Amsterdamse School. Sinds 2003 zijn deze woningen allemaal beschermd als gemeentelijk monument.

Buren

Maar helaas voor die tijd, waarschijnlijk in de jaren 1980, zijn de meeste voorgevels flink verbouwd.  “Ze hebben daar eerste generatie kunststof kozijnen tegenaan gezet. Van dat harde witte plastic met een zwarte rubberen rand. Alle details die oorspronkelijk in de erkers zaten, zijn verdwenen”, vertelt Maartje.

Voor het achterhalen van die details bleek een bezoek aan de buren nuttig. Want gelukkig is nog één voorgevel in originele staat: Citadellaan 65. Wie goed kijkt, ontdekt in de driezijdige erker met stenen borstwering fijne details zoals groene geglazuurde bakstenen rond het raam

De Citadellaan rond 1935. Bekijk in Beeldbank Erfgoed ’s-Hertogenbosch.

Reconstructie

Met het voorbeeld van nummer 65 en de oorspronkelijke bouwtekeningen uit het archief is de erker van Citadellaan 45 gereconstrueerd.  Maartje: “Alle kozijnen zijn weer vervangen door hout op basis van de tekening van toen. Ook hebben we het betonrot en het doorgeroeste hekwerk voor de deur aangepakt.” Daarnaast is het schilder-, metsel- en voegwerk gerestaureerd.

“Het brengt de schaal van het pand weer terug zoals het hoort”, vertelt monumentenadviseur Diane. “De verhoudingen en de verfijning in het gevelbeeld kloppen weer.” Aan de Citadellaan staan nog monumenten waar de kozijnen zijn vervangen door niet-passende kunststof kozijnen. Diane: “We hopen dat deze mooie restauratie aanleiding is om de rest van de panden ook aan te pakken.”

Daar wil Maartje ook nog iets over kwijt: “We zijn super trots en heel blij dat we het gedaan hebben. Wat we vooral willen benoemen is dat de gemeente soms het imago heeft van ‘moeizaam’, maar we zijn echt heel blij met alle begeleiding vanuit Erfgoed ’s-Hertogenbosch.”

Subsidie

Bijzonder in de aanpak van Erfgoed ’s-Hertogenbosch is dat we eigenaren ook begeleiden bij het aanvragen van de subsidie, naast de bouwhistorische en bouwtechnische ondersteuning. Zo hoeven eigenaren daar absoluut niet tegenop te zien. Voor alle vragen over subsidie voor monumenten kun je terecht bij Peter Duijkers van Erfgoed ’s-Hertogenbosch. Meer informatie over subsidies.