Ga naar de homepage
Het bevolkingsregister is, met de registers van de burgerlijke stand, voor de meeste genealogen de belangrijkste bron voor het begin van een stamboomonderzoek. In het bevolkingsregister werd bijgehouden wie op welk adres binnen een gemeente woonde. Met ingang van 1850 werden gemeenten verplicht een dergelijke registratie bij te houden. In het archief van Erfgoed 's-Hertogenbosch zijn echter ook oudere gegevens beschikbaar: dit zijn de registraties die naar aanleiding van eerder gehouden volkstellingen zijn opgemaakt. Deze volkstellingsregisters bevatten vergelijkbare gegevens, zij het dat het momentopnames zijn. Omdat de gegevens in dikke boeken werden bijgeschreven konden na verloop van tijd geen wijzigingen meer worden toegevoegd. Daarom werd regelmatig (iedere 10 à 20 jaar in ’s-Hertogenbosch) een nieuwe serie boeken in gebruik genomen.
In 1920 kwam een einde aan deze opzet van de administratie: de boeken werden vervangen door losse kaarten per gezin. Deze gezinskaarten werden op hun beurt in 1938 vervangen door de persoonskaarten die overigens niet openbaar zijn. Wel is het mogelijk om via het Centraal Bureau voor Genealogie informatie te krijgen uit persoonskaarten van overledenen.
Naast deze gezinskaarten zijn series woningkaarten aangelegd om ook nog gegevens per woning te hebben.
Bijzondere registers:
Registers van vestiging en vertrek waarin verhuizingen vanuit en naar andere plaatsen
werden bijgehouden.
Bijzondere registers voor bijvoorbeeld dienstboden, schippers, gevangenen, militairen, en personeel en bewoners van gestichten en andere zorginstellingen.
Dit overzicht geeft beknopte informatie over de belangrijkste registers en beschikbare toegangen daarop. Het is per onderdeel van de gemeente ’s-Hertogenbosch ingedeeld. De registers zijn op microfiches in de studiezaal te bestuderen.
Zie voor een volledig overzicht van de bij het stadsarchief bewaarde registers de inventaris van de Registers van de Burgerlijke Stand en de Bevolkingsregisters van de gemeente ’s-Hertogenbosch en van de vroegere gemeenten Bokhoven, Engelen, Rosmalen en Empel en Meerwijk alsmede die van de psychiatrische ziekenhuizen “Reinier van Arkel” en “Voorburg” te Vught.
Het bevolkingsregister bevat van iedere inwoner een aantal standaardgegevens:
De oudere registers op basis van de volkstellingen bevatten minder nauwkeurige informatie: bijvoorbeeld leeftijd op het moment van de volkstellingen in plaats van geboortedatum.
De latere registers bevatten ook verwijzingen naar vorige adressen in de desbetreffende gemeente of naar de vorige woonplaats. Bovendien wordt ook de datum en plaats van uitschrijving vermeld wanneer iemand uit de desbetreffende gemeente is verhuisd.
De woningkaarten zijn alfabetisch op straatnaam geordend en bevatten per adres de volgende gegevens:
Bij een verhuizing worden de gegevens van de ‘oude’ bewoners doorgestreept (maar wel op een zodanige manier dat de informatie leesbaar blijft) en de informatie van de nieuwe bewoners er onder geschreven.
Let op: door het veelvuldig overschrijven van de gegevens, bijvoorbeeld bij verhuizingen, kunnen vergissingen en schrijf- en spelfouten gemaakt zijn. Controleer daarom bijvoorbeeld de geboortedatum zoals die in het bevolkingsregister wordt genoemd met de officiële (!) gegevens in de geboorteakte van de burgerlijke stand.
De gemeente Bokhoven is per 1 januari 1922 opgeheven en samengegaan met de gemeente Engelen.
Bevolkingsregister: 1850 – 1945.
Registers van vestiging en vertrek: 1870 - 1923
1850: op huisnummer
1869 – 1910: alfabetische op achternaam van het gezinshoofd
1910 – 1945 alfabetisch op achternaam van het gezinshoofd
Vestiging en vertrek: chronologisch
1850: alfabetische klapper waarin alle bewoners staan
1869 – 1910: register betreffende de huisnummering (origineel aan te vragen uit het depot)
1910 – 1945: index op huizen en schippers
De gemeente Empel en Meerwijk is per 1 april 1971 opgeheven en samengegaan met de gemeente ’s-Hertogenbosch.
Bevolkingsregister: 1815 – 1934
Woningregister: 1934 - 1971
Registers van vestiging en vertrek: 1919 – 1935 en 1919 - 1929
Dienstboden en kostgangers: 1869 - 1934
1846 – 1849: geografisch per buurtschap
Vanaf 1859: alfabetisch op achternaam van het gezinshoofd.
Vestiging en vertrek: chronologisch
Dienstboden en kostgangers: alfabetisch op achternaam
1815 – 1846: klapper alfabetisch op achternaam; via de computer raadpleegbaar.
De gemeente Engelen is per 1 april 1971 opgeheven en samengegaan met de gemeente ’s-Hertogenbosch.
Bevolkingsregister: 1821 - 1946
Woningregister: 1938 - 1970
Registers van vestiging en vertrek: 1870 - 1925
Dienstboden: 1859 – 1921
Pensionaat: 1859 – 1946
Schippers: 1922 - 1943
Arbeiders en gezinnen aanleg kanaal: 1896 - 1900
1821, 1825 en 1839: deels alfabetisch op achternaam, deels op huisnummer
1826 – 1848: op huisnummer
1859 – 1869: alfabetisch op achternaam gezinshoofd
1849 – 1859, 1869 – 1946: op huisnummer
Vestiging en vertrek: chronologisch
Dienstboden: alfabetisch op achternaam
Pensionaat: alfabetisch op achternaam
Schippers: op ‘huisnummer’
Arbeiders en gezinnen aanleg kanaal: chronologisch
1849 – 1859, 1869 – 1946: alfabetisch op achternaam
Schippers: alfabetisch op achternaam gezinshoofd
Bevolkingsregister: 1814 - 1938
Woningregister: 1900 - 1988
Registers van vestiging en vertrek: 1811 – 1921
Militairen: 1858 - 1920
Dienstboden: 1870 - 1920
Gestichten: 1860 - 1949
Gevangenissen: 1861 – 1923
Schippers, woonarken, circusmedewerkers en woonwagenbewoners: 1890 - 1920
1814 - 1910: op wijk- en huisnummer
1910 – 1920: op adres en huisnummer
1920 – 1938: alfabetisch op achternaam gezinshoofd
Woningregister 1900 – 1910: op wijk- en huisnummer
Woningregister 1910 – 1988: alfabetisch op straatnaam
Vestiging en vertrek: 1811 – 1855 chronologisch; daarna alfabetisch op achternaam
Militairen: per onderdeel
Dienstboden: alfabetisch en chronologisch
Gestichten: per gesticht
Gevangenissen: per gevangenis en chronologisch
Schippers enz.: op ‘adres’ en ‘huisnummer’
1814: per wijk alfabetisch op achternaam gezinshoofd
1822: database in de computer
1830: database in de computer
1840 – 1850: per wijk alfabetisch op achternaam gezinshoofd
1850 – 1920: alfabetisch op achternaam gezinshoofd
Vestiging en vertrek 1811 - 1855: op achternaam gezinshoofd
Militairen 1840: alfabetisch op achternaam
De gemeente Rosmalen is per 1 januari 1996 opgeheven en samengegaan met de gemeente ’s-Hertogenbosch.
Bevolkingsregister: 1810 - 1939
Woningregister: 1930 - 1994
Registers van vestiging en vertrek: 1853 – 1858, 1865 – 1951 en 1842 - 1956
Dienstboden: 1860 - 1939
Gestichten: 1870 - 1939
1810, 1850 – 1859: op huisnummer
1826, 1830 en 1840: geografisch per buurtschap
1859 – 1923: op huisnummer
1924 – 1939: alfabetisch op achternaam van het gezinshoofd
Vestiging en vertrek: chronologisch
Dienstboden: alfabetisch op achternaam
Gestichten: per gesticht
1850 – 1860: alfabetisch op achternaam
1859 – 1923: alfabetisch op achternaam