Bierkan met vorstenportretten
Deze drinkbeker, een zogenaamde 'humpen' of bierkan is gevonden in 1980 in een beerput van het Sint-Geertruiklooster in de Orthenstraat. Het is een bijzondere vondst vanwege de voorstelling met drie vorsten die 'ten voeten uit' zijn afgebeeld. Een 'portret ten voeten uit' is een portret waar het model van de voeten tot en met het hoofd op staat. Zo waren de vorsten in volle glorie te bewonderen.
Een 3D scan van de gevonden bierkan.
Drie vorsten
Afgebeeld zijn drie vorsten: keizer Maximiliaan van Duitsland (regeerperiode 1493-1519), koning Frans I van Frankrijk (regeerperiode 1515-1547) en Karel V, keizer van Duitsland (regeerperiode 1519-1556). Bijzonder is dat Maximiliaan in het midden afgebeeld wordt met aan beide kanten de kandidaten van zijn opvolging in 1519. De opvolging van Maximiliaan leidde tot een enorme machtsstrijd die in het voordeel van Karel V werd beslecht. De beker lijkt gemaakt te zijn als een soort gelegenheidsproduct voor deze belangrijke gebeurtenis.
Van top tot teen
De beker is zeer waarschijnlijk gemaakt in Keulen. Vergelijkbare bekers zijn bekend, alleen staan de vorsten dan 'ten halve lijve' afgebeeld. Dus alleen met de bovenste helft van het lichaam. De voorstelling van deze beker met de vorsten volledig, van top tot teen, afgebeeld is daarom heel bijzonder. Duidelijk is de beïnvloeding vanuit de schilderkunst waar de hoge adel en vorsten zich voor het eerst volledig laten schilderen. Dat gebeurde in de jaren 10 van de 16e eeuw. Dit in tegenstelling tot de periode daarvoor waarbij alleen portretten geschilderd worden 'ten halve lijve'.
De vindplaats
De vindplaats van de keizersbeker kan bijna geen toeval zijn. In het Sint-Geertruiklooster woonde Barbara Disquis. Zij was een bastaarddochter van keizer Maximiliaan en was in 1498 in dit Bossche klooster ingetreden. Het lijkt dat het geen toeval kan zijn dat de beker in dit klooster gevonden is en dat de vondst verklaard kan worden door de betrokkenheid van Barbara bij de machtsstrijd die volgde na de dood van haar vader en die door haar neef Karel V werd gewonnen.
