De Jacobsschelp
In 's-Hertogenbosch zijn meerdere Jacobsschelpen gevonden bij archeologische opgravingen. Waar kwamen deze schelpen vandaan? En wat was hun betekenis?
Jacobsschelp gevonden aan het Burgemeester Loeffplein. Datering: 15e eeuw.
Santiago de Compostella
Santiago de Compostella is één van de belangrijkste bedevaartsoorden van Europa. Na Jeruzalem en Rome stond het qua populariteit onder pelgrims op de derde plaats. In Santiago de Compostella werd de heilige apostel Jacobus vereerd. De apostel Jacobus zou tijdens zijn leven in Spanje hebben rondgereisd om daar het Christendom te prediken. Na zijn terugkeer naar Jeruzalem werd hij daar volgens de overlevering in het jaar 44 op bevel van Herodes Agrippa gemarteld en onthoofd. Zijn lichaam werd door zijn leerlingen overgebracht naar het Spaanse Compostella waar hij begraven zou zijn. Vanaf de 11e eeuw nam de pelgrimage enorm toe, uit heel Europa kwamen pelgrims naar het graf.
Jacobus is afgebeeld als pelgrim in het drieluik “Laatste oordeel” dat rond 1482 geschilderd is door Jheronimus Bosch. Op de hoed is de Jacobsschelp te zien.
Het souvenier van de pelgrim
In ’s-Hertogenbosch worden regelmatig vondsten gedaan die wijzen op een bedevaart naar Santiago de Compostella. Tot op heden zijn er twee complete en vijf fragmenten van Jacobsschelpen gevonden. De bedevaartgangers kochten de Jacobsschelpen in Santiago en namen deze als souvenir mee naar huis. De schelpen, afkomstig van een tweekleppig schelpdier (Pecten maximus L) lagen op de stranden van de Gallicische Atlantische kust. Handelaren verkochten ze aan de pelgrims. De schelpen werden meestal doorboord om ze eenvoudig vast te kunnen naaien op de kleding, de hoed of de reistas van de pelgrim.
3D-model van de Jacobsschelp die is gevonden aan het Burgemeester Loeffplein.
De vondst in 's-Hertogenbosch
Een complete schelp is gevonden in grond afkomstig van de bouwput van de Arena aan het burgemeester Loeffplein. De datering is waarschijnlijk eerste helft van de 15de eeuw.
