archeologie

Raadselachtige vondst op het oude KPN-terrein

Op het voormalige KPN-terrein is in de zomer van 2020 een bijzondere ontdekking gedaan door archeologen tussen de funderingen van diverse huizen. Onderzoeksbureau BAAC voerde het archeologisch onderzoek uit.

Archeologische opgraving
Archeoloog graaft voorzichtig een bijzondere vondst uit de grond

De Weversplaats is een straat die in de middeleeuwen is aangelegd op een van nature hoog gelegen gebied aan de rand van de stad. In deze buurt woonden veel textielbewerkers waaraan de straat haar naam te danken heeft.

Raadselachtige vondst

De oudste huizen die tot nu toe zijn gevonden dateren van rond 1350. Van deze huizen zijn de lemen vloeren bewaard gebleven waarin een kleine bakstenen vloertje was aangebracht waarop het haardvuur brandde. De haard vormde het middelpunt van het dagelijks leven. Het verwarmde het huis en er werd op gekookt.

Onder de stenen vloer werd een bijzondere ontdekking gedaan. In een klein kuiltje was een bijna complete kan op zijn kop ingegraven, vermoedelijk als bijgeloof. We denken dat de middeleeuwse bewoners van het huis hoopten op deze manier boze geesten te vangen of af te schrikken die het huis en de haard zouden kunnen bedreigen. Ook op andere plaatsen in de stad zijn vergelijkbare vondsten gedaan.

Bijna complete kan op zijn kop ingegraven.
Bijna complete kan op zijn kop ingegraven

Grote huizen

In de 16de eeuw werd op de plaats van het huis uit 1350 een nieuw degelijk bakstenen huis gebouwd. Het bestond uit een groot voorhuis en een achterhuis waaronder zich een grote kelder bevond. Het bouwen van een dergelijk huis moet een flinke investering zijn geweest. Ook ernaast stond een geheel stenen huis met een kelder.

Dergelijke huizen werden meestal bewoond door ambachtslieden. De achterterreinen waren meestal bestemd voor het aanleggen van moestuinen of het uitoefenen van ambachten. Vaak lag er ook een beerput waarboven een plee was aangebracht. 

De kan wordt uit de aarde gehaald
De kan wordt uit de aarde gehaald

Archeoloog kijkt onderzoekend naar nieuwe vondst
Archeoloog onderzoekt de nieuwe vondst

Kleine kameren

In de 18de eeuw werd achter één van de huizen een rijtje kamerwoningen aangelegd. Vaak probeerde de eigenaar van het grote huis zo wat bij te verdienen. Deze kleine huisjes bestonden, zoals de naam zegt, meestal uit niet meer dan één kamer en een zolder. Hier woonden complete gezinnen.

De huisjes waren toegankelijk via het steegje Achter het Lam dat naast het grote huis aan de straat lag. De zes kamerwoningen deelden een gezamenlijk toilet dat naast de voordeur van één van de huisjes was aangebracht. Dit loosde op een ronde beerput eronder. Later kwam er voor de bewoners een wat groter sanitair blok met meerdere toiletten. De huisjes aan de Weversplaats en Achter het Lam bleven tot kort na de oorlog bewoond. Tussen 1948 en 1966 zijn ze afgebroken.

stenen vloer
De kan werd gevonden onder een stenen vloer

De bijna complete kan staat weer recht
De bijna complete kan staat weer recht

Ook interessant

Het raadsel van de omgekeerde potten

voorwerpen
Het raadsel van de omgekeerde potten

In de zomer van 2020 deden archeologen bij een opgraving aan de Weversplaats in ’s-Hertogenbosch een bijzondere ontdekking.