archeologie

Archeologisch onderzoek Hinthamereinde

Een archeologisch onderzoek op het achterterrein van Hinthamereinde 64 heeft verrassende resultaten opgeleverd. Tegen alle verwachting werden resten van gebouwen aangetroffen die hier tussen de 15de en het begin van de 19de eeuw hebben gestaan. Het onderzoek vond plaats in 2007.

Detail uit de kadastrale minuut van 1823 met de omgeving van het opgravingsterrein. Het onderzoek speelt zich af op de percelen 414 en 411. Het verlengde van het in rood aangeduide steegje tussen de huizen 412 en 413 is ook gevonden bij het onderzoek.

Een onverwachtse vondst

Op de kaart uit 1823 staat het terrein aangegeven als tuin en de verwachtingen waren daarom niet erg hoog gespannen. De verrassing was dan ook groot toen allerlei muren tevoorschijn kwamen van gebouwen die hier vanaf het midden van de 15de eeuw hebben gestaan. Het oudste gebouw is degelijk gebouwd met een diepe bakstenen fundering. Om de paar meter zijn hierin verbredingen aangebracht, zogenaamde poeren, die mogelijk samenhangen met een houten opbouw.

Ontwikkeling door de eeuwen heen

Over de functie van het gebouw kan weinig worden gezegd. Het kan een woonhuis zijn geweest maar waarschijnlijker is dat er een ambacht in werd uitgeoefend. In de loop van de 16de en 17de eeuw is het gebouw diverse malen verbouwd en vergroot maar uiteindelijk is een groot deel afgebroken. Daarna is in de loop van de 17de eeuw een kleiner gebouwtje neergezet dat vermoedelijk als woning werd gebruikt. Hierin was een schouw aanwezig waaruit blijkt dat het verwarmd kon worden. Onder de vloer daarvan was een pot ingegraven waarin de as geveegd kon worden zonder dat er het risico van brand bestond. Het 15de eeuwse gebouw en het 17de eeuwse huisje waren toegankelijk vanaf een steegje dat nu nog herkenbaar is tussen Hinthamereinde 64 en 64a.

Tussen de panden Hinthamereinde 64 en 66 is nog steeds het steegje Achter de Groene Jager te zien waarvan het achterste deel is opgegraven. 

Overzicht van de opgraving gezien in de richting van het Hinthamereinde. Rechts van de muur loopt het steegje Achter de Groene Jager met in het midden een bakstenen goot.

De zijmuur van een 17de eeuws woonhuisje waartegen een schouw is aangebracht. Rechts is het restant van een ingegraven pot te zien waarin de as van haard geveegd kon worden.

Fundering van het 15de eeuwse gebouw aan het steegje. De muur is zwaarder uitgevoerd op de plaatsen waar staanders van een houtconstructie hebben gestaan.

Resten van een zoutziederij

Op de kadastrale minuut van 1823 staat een Zoutkeet vermeld (zie boven). Dit is een zoutziederij. In een zoutziederij werd ruw zout dat meestal uit het Middellandse Zeegebied werd aangevoerd geraffineerd tot keukenzout. Dit werd gedaan door het ruwe zout te mengen met water en in grote pannen of ketels in te laten dikken, waarbij verontreinigingen verwijderd werden. Hoewel grote stukken ondergrond in het recente verleden diep waren verstoord, werden toch nog resten van de zoutziederij teruggevonden waaronder een oventje of fornuis waarop een zoutpan heeft gestaan. Deze sleutelgatvormige constructie bestond uit een rond deel waarop de pan rustte en een vierkante stookvloer die men gebruikte om het vuur onder de pan op te stoken. Het teruggevonden fornuis dateert uit de 19de eeuw.

Ovendeskundige Aleike van de Venne wijst het stookvloertje van het zoutoventje aan. Links is de deels verstoorde ronde fundering onder de ketel te zien.

Op het terrein bevond zich ook een hele grote en diepe waterput, die vermoedelijk werd gebruikt om de grote hoeveelheden water uit te putten die bij het proces nodig waren. De put was voorzien van een koepel en via een loden buis kon men het water uit de put pompen.

Ook interessant

Schatkamers in Bossche beerputten

archeologie
Schatkamers in Bossche beerputten

Beerputten brengen het archeologenhart op hol. Er is bijna geen plaats in een stadsopgraving waar zoveel spannende vondsten uitkomen.