Evalie Hovers over het makerslab op het oude Grasso-terrein

De plek waar alles kan

Voor wie eens goed achterover wil slaan bezoekt Paardskerkhofweg 15 in ’s-Hertogenbosch. Het is een plek van open monden en ongeloof. Hier blijkt het onmogelijke namelijk mogelijk. “We hebben unieke apparaten staan waarvoor mensen uit het hele land hier naartoe komen.”

Evalie Hovers gefotografeerd door Pippilotta Yerna

Midden in het grote lab van SPARK Makers Zone staan twee kunstig beschilderde tafels. Gemaakt van houten panelen die afgelopen winter nog de kapot geslagen ruiten van de binnenstad bedekten. Evalie Hovers, labmanager, staat er trots naast. “Deze tafels zijn geveild voor het goede doel. De opbrengst is naar de getroffen ondernemers gegaan.

De panelen met straatkunst van Kings of Colors-kunstenaars hebben we vermaakt tot unieke tafels. Buro Kade heeft een digitaal ontwerp aangeleverd van de tafels en ik heb met behulp van een geavanceerde machine de vormen uit de panelen gefreesd. Daarmee konden de tafels in elkaar gezet worden. Straks worden deze twee exemplaren opgehaald door hun nieuwe eigenaars. Die hebben een uniek stuk in huis dat ook nog eens gemaakt is van materiaal dat normaal gesproken slechts een tijdelijke functie heeft. Daar worden wij heel blij van. ”

SPARK is een groot creatief technisch makerslab waar high end techniek en old school ambacht elkaar versterken. En dat betekent dat hier een “ouderwetse” houtwerkplaats is, maar je er ook een Resin printer, een Metaquipe Laser en een Zünd G3 L-3200 kunt vinden. En die kunnen dan weer 3d-printen, lasersnijden en – nou ja – eigenlijk alles. Voor wie zijn voorstellingsvermogen graag vergroot, moet zeker een afspraak maken met Evalie. Zij leidt geïnteresseerden graag rond. Want mochten die drie machines niet kunnen wat je wil, dan staat er nog een hele zwik wonderlijke apparaten die bijna alles mogelijk maken. En nog te weinig mensen weten dat.

Een deel van het Grasso-terrein. Lees meer over de geschiedenis van deze fabriek.

Makersplaats

Sinds september 2019 zit SPARK Makers Zone in de Spoorzone. Het is een moderne werkplaats voor innovatief vakmanschap. Laagdrempelig bovendien: iedereen kan lid worden en gebruik maken van de kennis, diensten en technieken. Via een training kun je in korte tijd geschoold worden in bijvoorbeeld het gebruik van een 3d-printer of een lasersnijder. Evalie: “Dit is een makersplaats. Eerst zaten we in Rosmalen op het terrein van Heijmans. Daar waren we vooral een netwerkorganisatie. We wilden graag meer dingen gaan maken en anderen ook de ruimte geven om gebruik te maken van de tofste machines en nieuwste technieken. Daarom hebben we deze ruimte van ruim 1000 vierkante meters betrokken.”

SPARK heeft op deze locatie nog geen compleet jaar zonder coronamaatregelen kunnen draaien. Lange tijd zaten ook hier de deuren dicht en waren er geen makers meer te vinden in het enorme lab. Doodzonde, want hier staan machines die uniek zijn in Nederland. En wie een training goed heeft doorlopen, mag ze ook nog eens zelf bedienen. “Hier in de Spoorzone zitten we vlakbij allerlei opleidingen. De docenten en studenten kunnen gebruik maken van deze unieke plek. Een tijd lang zaten zij ook allemaal thuis. Nu opent langzaam alles weer en lopen hier weer tientallen jonge mensen rond.”

Omdat iedereen maker kan worden en ook de trainingen niet alleen voorbestemd zijn voor studenten, draagt dit initiatief bij aan democratisering van innovatie. Dat klinkt misschien ingewikkeld, maar dat is het niet. Evalie: “Wij geven hier iedereen de mogelijkheid om dingen te leren maken. Hier lopen geschoolde ingenieurs rond, maar ook mensen met nul technische achtergrond. Doordat wij via kortdurende trainingen mensen vertrouwd maken met de techniek, kan echt iedereen hier aan de slag. En dat levert een interessante mix makers op die elkaar weer inspireren.

Er ontstaan hier interessante samenwerkingen tussen mensen die in de houtwerkplaats bezig zijn en anderen die met de waterjet door steen aan het snijden zijn. Bovendien laten we zien aan veel mensen dat het heel vaak niet nodig is om zelf een machine aan te schaffen. Door dure robots te delen, ben je duurzamer bezig, maar bespaar je ook een hoop geld.”

Van jongs af aan is Evalie geïnteresseerd in techniek. “Ik heb op de Kunstacademie gezeten en koos voor de richting grafisch vormgeven. Al snel verdiepte ik me in allerlei druktechnieken en 3d-crossovers.” Dat betekent dat Evalie zich al heel snel niet alleen bezighoudt met ‘plat’ werk. “Na mijn afstuderen mocht ik nog drie maanden werken in de werkplaats van de academie. Daar heb ik samen met een docent gewerkt aan een 3d-kleiprinter. Hij gaf mij de tip eens bij SPARK te kijken. De persoon die op dat moment labbeheerder was, kende ik al van de kunstacademie. Ik vond het hier direct heel interessant, ik zag mogelijkheden”

Een productie van SPARK Makers Lab, tekenend voor het werk van Evalie.
Gefotografeerd door Pippilotta Yerna.

Portfolio

Op het moment dat Evalie afstudeert, wil eigenlijk niemand meer een grafisch vormgever in dienst nemen. Om als freelancer aan de slag te kunnen, heeft ze een portfolio nodig. En met die insteek gaat ze aan de slag bij SPARK. “Ik ontwierp relatiegeschenken, bestickerde flessen wijn, dat soort werk. Ik was heel veel met de lasersnijder bezig. Langzaam begonnen mijn opdrachten te lopen. In 2016 kreeg ik de kans labbeheerder te worden. Inmiddels werk ik vijf volle dagen hier in de werkplaats en is er voor mijn eigen (vrije) werk nog maar weinig ruimte.”

Ondanks die volle agenda zou Evalie het niet anders willen. “Natuurlijk is het momenteel zoeken naar ruimte om zelf ook nog te experimenteren, maar ik vind dit zo’n toffe plek. De makers die hier rondlopen ken ik allemaal. Ik geef ook alle machinetrainingen. Hier is altijd wel iemand met wie je kan samenwerken. Op de kunstacademie krijg je van iedereen feedback op je werk en dat krijg je hier ook. Die feedback hier vind ik nog waardevoller, omdat die vanuit allerlei verschillende achtergronden komt. We hebben hier starters werken, maar ook mensen die aan ASML verbonden zijn. Ik word hier dagelijks geïnspireerd door het werk en de kennis van anderen.”

Geschreven door Mijke Pol en Rob van Oije